CEREC, de moderne digitale methode voor de mooiste en beste (partiële) kronen!
1. Wat is CEREC?
CEREC is een computergestuurde behandelmethode, die het voor de tandarts mogelijk maakt kronen, onlays en inlays in één zitting te vervaardigen. Ook eventueel kleine bruggen kunnen op deze manier worden gemaakt. Bij de CEREC methode hoeven geen “gewone” afdrukken te worden gemaakt (het zo beruchte “happen”) en ook geen noodrestauraties.
2. Wat kan CEREC?
Natuurlijke tanden, zelfs vaak gevulde en zwaar aangetaste kunnen worden behandeld en voorzien van inlays, onlays en kronen uit tandkleurig keramiek, dat voor een vrijwel onzichtbare restauratie zorgt. Ook kan deze methode worden gebruikt bij voortanden hoewel wij vanwege de esthetiek nog steeds de voorkeur geven aan kronen en facings gemaakt door een tandtechnicus. Oude kronen die er lelijk uitzien kunnen gemakkelijk worden vervangen door een volkeramische CEREC restauratie. Al deze behandelingen worden van begin tot einde uitgevoerd op een ochtend of een middag in ongeveer 2 tot 2,5 uur tijd. Rekent u echter met uw eigen planning wel op een gehele ochtend of middag.
3. Welke materialen worden gebruikt bij CEREC?
De meest bekende porseleinfabrikanten hebben materiaal gemaakt dat verwerkt kan worden in een CEREC machine. Afhankelijk van de benodigde sterkte en esthetiek is er een materiaal gefabriceerd. In onze praktijk maken we, als één van de weinige praktijken in Nederland, gebruik van het uiterst sterke lithium di-silicaat, het op dit moment mooiste en sterkste maar op het CEREC gebied duurste en bewerkelijkste keramiek, met een buigsterkte van rond de 400 megapascal (d.w.z. 400 kg belasting op een oppervlakte van 10 mm2). Dit materiaal moet na het uitslijpen nog eens een kwartiertje in een oven waarin het op een temperatuur van 850 graden celcius zijn enorme sterkte krijgt. Andere mogelijkheden zijn glas- of veldspaat porselein of kunststof. Ieder materiaal is te verkrijgen in een scala van kleuren en helderheden. Eventueel kan een tandtechnicus de kleur van de keramiekoppervlakte d.m.v. het opbranden van gekleurd porseleinpoeder nog aanpassen.
4. Hoe gaat een CEREC behandeling in z’n werk?
In het algemeen wordt de te behandelen tand of kies verdoofd. Oude vullingen en caries worden verwijderd waarbij wij proberen zoveel mogelijk van het natuurlijke element te behouden. Daarna wordt er met een 3D-camera een digitale opname gemaakt. Tijdens het bewerken van deze opname waarbij de patient mag toekijken, wordt er op het computerscherm een tand of kies gevormd. Hierna zal een slijpmachine de op het computerbeeld gevormde tand of kies tot in grote perfectie met behulp van diamantfreesjes uitslijpen in minder dan 15 minuten. Vervolgens kan de restauratie worden gepast en eventueel worden vastgezet. In onze praktijk gaan we de gepaste restauratie in een oven gedurende 15 minuten op 850 graden Celsius bakken waarna het z’n enorme sterkte krijgt (400 kg i.p.v. 150 kg per knobbeloppervlakte ongebakken). Aan het eind van dit bakproces wordt de CEREC-restauratie op een bij ons in de praktijk unieke maar uiterst degelijke manier vastgezet. U bent dan in het bezit van de meest perfecte tandheelkundige restauratie die op dit moment mogelijk is en die in het algemeen decennia lang in goede conditie in de mond blijft.
5. Hoe lang duurt een CEREC behandeling?
Een “chairside” CEREC behandeling is complex en bestaat uit verschillende stappen. Voor een partiele- of volle kroon waarbij het keramiek wordt gebakken om tot hoge sterkte te komen, moet u op ongeveer 2 tot 2,5 uur rekenen; daarvan zit u slechts totaal ongeveer 45 minuten in de stoel. Bij de meeste praktijken zal de totale duur ongeveer 90 minuten zijn, maar dan wordt er gebruik gemaakt van karamiek dat niet afgebakken hoeft te worden maar dat minder dan half zo sterk is. Tussen de stappen door heeft u twee keer een pauze van ongeveer een half uur.
6. Wat betekent”chairside”?
Als je een kroon of inlay op de conventionele manier maakt, is het noodzakelijk afdrukken te maken (“happen”) en noodrestauraties te vervaardigen en aan te brengen. De definitieve kroon of inlay wordt dan in een tandtechnisch laboratorium gemaakt. Bij het vervaardigen van een CEREC restauratie wordt in de mond van de patient een optische afdruk gemaakt met behulp van een digitale 3D-camera. Vervolgens wordt de restauratie direct geslepen uit een blok keramiek en in een oven “gebakken” terwijl de patient nog in de praktijk aanwezig is. Dat is wat we noemen “Chairside”; voor de patient veel gemakkelijker en comfortabeler.
7a. Wat zijn de voordelen van een CEREC behandeling?
De voordelen zijn: – Minder inspanning en tijdverlies voor de patient, immers de gehele restauratie wordt in één zitting afgemaakt. – Geen afdrukken met met afdrukmateriaal waarvan vele patienten het benauwd krijgen. – Geen noodkronen meer die vaak op de meest ongelukkige momenten losschieten. – Geen bacterien die tussen noodrestauraties en de tand of kies kruipen en daar ontstekingen en dus pijnklachten veroorzaken. – Er hoeft minder van het oorspronkelijke tandweefsel te worden opgeofferd doordat alleen de oude restauratie en caries hoeft te worden verwijderd en de rest kan blijven staan. – Geen metalen meer in de mond aangezien een CEREC restauratie voor 100% uit keramiek bestaat. – Meestal een esthetisch fraaiere restauratie dan welke andere vervanging ook doordat het gebruikte keramiek het zgn. kameleon effect vertoont en dus mee kleurt met z’n omgeving.
7b. Wat zijn de risico’s van een CEREC behandeling?
Eigenlijk zijn er bij deze behandeling weinig risico’s te verwachten, maar iedere ingreep in de mond blijft een ingreep. Bij de CEREC behandeling wordt er in de mond geboord en het tandbeen wordt geëtst met een zgn. ets/primer. Zowel het boren als het etsen kunnen wat napijn geven dat meestal na enkele dagen voorbij is. Vaak wordt er ook iets van het tandvlees weggehaald om ruimte te maken, maar de gevoeligheid die hierdoor ontstaat is meestal na een dag weer verdwenen. Echter, mocht het zo zijn dat u een week na de behandeling nog pijn heeft of dat het element te hoog aanvoelt, neemt u dan alstublieft contact op met de praktijk. Door een kleine correctie kan vaak veel ellende worden voorkomen.
8. Hoe lang blijft een CEREC restauratie intact?
Voor deze vraag kunnen we in de eerste plaats de officiële wetenschappelijke statistieken raadplegen waaruit blijkt dat CEREC op dit moment de sterkst mogelijke restauratie is. De langste studies m.b.t. deze restauratievorm lopen rond de 25 jaar. De succesrate over een periode van de laatste 20 jaar is ongeveer 88%. In de tandheelkunde kun je dan van een succesvolle restauratie spreken. Om even in details te treden, een CEREC restauratie is even succesvol als een gouden restauratie en sterker dan een in het laboratorium vervaardigde keramische restauratie. Bij ons in de praktijk worden alle CEREC restauraties door een bakproces nog eens bijna 3 keer versterkt, hetgeen hier in Nederland uniek is; zeer weinig praktijken werken met een kristallisatie-oven om de CEREC restauratie te versterken, omdat dit te tijdrovend is, te bewerkelijk is en de kostprijs te hoog is.
9. Kan met CEREC ook een brug worden gemaakt?
In het algemeen gesproken: JA. – Kleine bruggen kunnen direct worden vervaardigd. Grote bruggen hebben een basis nodig van zirkoniumoxide voor een grotere sterkte. Het “bakken” van zirkoniumoxide duurt echter ongeveer 8 uur exclusief het opbakken van de juiste kleuren in glaskeramiek, dus het in één zitting vervaardigen van een dergelijke brug is eigenlijk niet mogelijk. Een goede planning en het digitaal afdrukken voorkomen dat u te lang moet wachten op een dergelijke brug.
10. Kan CEREC worden gebruikt op implantaten?
Het vervaardigen van een CEREC kroon op een natuurlijke tand of op een implantaat maakt geen verschil.
11. Kunnen beschadigde melktanden ook behandeld worden volgens de CEREC methode?
In principe wel maar de behandelduur is een te grote belasting voor kleine kinderen. Echter achtergebleven melktanden bij volwassenen kunnen wel op deze manier worden behandeld, mits de prognose van het melkelement goed is.
12. Kunnen alle CEREC behandelingen zonder afdruk worden verricht?
Alle CEREC behandelingen aan tanden en kiezen kunnen worden verricht zonder die lastige afdruk te hoeven maken. In onze praktijk is het vervaardigen van CEREC kronen en facings op snijtanden en hoektanden niet zo gebruikelijk, omdat het door een tandarts lastig is kleurdetails aan te brengen; dit kan beter aan een tandtechnicus worden overgelaten. Gelukkig hoeft in ons digitale tijdperk in dit geval vaak ook geen afdruk te worden gemaakt, maar neemt de computercamera het werk over.
13. Hoe lang bestaat CEREC al?
In 1985 werden door professor Werner Mörmann in Zwitzerland de eerste CEREC inlays vervaardigd. Door Siemens Duitsland werd vanaf 1988 de apparatuur voor het gebruik in de tandartsenpraktijk gefabriceerd. In de jaren daarna vond natuurlijk een enorme ontwikkeling plaats zoals bij alle computerprogramma’s.
14. Voor welke patiënten is de CEREC methode geschikt?
CEREC is perfect voor die patiënten die alleen nog metaalvrije, keramische restauraties in hun mond willen, waarbij tevens zoveel mogelijk van de eigen tand of kies blijft staan. De digitale afdruk zonder een mond vol afdrukmassa en het niet hoeven dragen van een noodkroon maakt de methode geschikt voor patiënten die een hekel hebben aan het ouderwetse “happen” en tevens voor patiënten die graag in één zitting afbehandeld willen zijn.
15. Is een CEREC behandeling pijnlijk?
Gelukkig kunnen we in deze moderne tijd iedere behandeling die te maken heeft met restaureren van een kies of tand verdoven, dus ook de CEREC behandeling. Enige napijn is mogelijk maar die kunnen we meestal met één of meerdere laser-behandelingen snel wegkrijgen. Ook kan de CEREC restauratie nog iets te hoog zijn hetgeen u pas thuis ontdekt. Belt u ons in beide gavallen s.v.p. op voor een afspraak opdat wij de nodige correcties zonder financiele consequenties voor u kunnen uitvoeren. Gelukkig hebben bacterien bij de CEREC behandeling weinig kans om schade aan te richten omdat de tand of kies maar heel kort “open” ligt, dit in tegenstelling tot de klassieke behandeling waarbij u minstens 10 dagen met een noodkroon moest rondlopen. De kans op napijn als gevolg van irritatie van de zenuw is dan vele malen groter.
16. Vereist CEREC een speciale scholing van de tandarts?
Wanneer de tandarts een CEREC machine koopt, dan moet hij een cursus daarvoor volgen. Later heeft hij de gelegenheid meerdere gespecialiseerde cursussen voor CEREC te volgen om de mogelijkheden van het apparaat ten volle te benutten. In onze praktijk heeft tandarts Tawana alle cursussen bij de fabrikant gevolgd.
17. Hoeveel tandartsen werken met CEREC?
In Nederland werken er tussen de 300 en 400 tandartsen met een CEREC. In Duitsland – het thuisland van CEREC – bezittten ongeveer 8000 tandartsn een CEREC apparaat. Een gelijk aantal gebruikers vind je ook in de Verenigde Staten. In alle geciviliseerde landen neemt CEREC een belangrijke plaats in in de moderne tandheelkunde.
